Didem Barut
MALATYA – Tüm Türkiye’de olduğu gibi deprem bölgesinde de 2023-2024 eğitim-öğretim yılının ilk ders zili Pazartesi günü çalacak. Maraş merkezli depremlerden büyük zarar gören Malatya’da, her yıl yaşanan okul telaşı yerini sessizliğe bıraktı. Kent merkezinin neredeyse tamamının yerle bir olduğu Malatya’da esnaf kadar ebeveynler de çaresiz durumda. Öğrenci velisi Rukiye İlhan, “Öğretmenlerin randevu almak için başka illere gitmesi Malatya’dan göçü hızlandırdı” diyerek, Malatya’nın 10 yıl içinde toparlanamayacağını ekledi.
’10 OKUL ÇANTASI SATMADIM’
30 yıldır kırtasiye bölümünde esnaflık yapan Mehmet Kapan, Malatya’da yaşanan depremin yarattığı yıkımın boyutunu anlattı. Geçmişte okullar açılmadan haftalar önce ellerindeki tüm çantaların satıldığını ve depodan 3 kez eşya talebinde bulunduklarını söyleyen Kapan, “Okulların olduğu bölgede kırtasiye bayiliği yapıyordum. Yıllarca yoğunlaştık. Böyle bir dönemi ilk kez yaşıyoruz. İki gündür dükkanıma müşteri girmedi. Sayısız okul çantası getirirdim ve hemen tükenirdi. Şu ana kadar 10 okul çantası bile satamadım. Malatya öldü, Malatya bitti. Şehirde öğrenci kalmadı. Herkes can güvenliği için çocuklarını il dışına çıkardı. “Malatya’da zorunlu memurlar ve alım gücü olmayan vatandaşlar dışında kimse kalmadı” dedi.
‘MALATYA’DA KİMSE KALMAK İSTEMİYOR’
Depremin ardından büyük bir göç yaşandığını belirten Kapan, son dönemde yaşanan depremler ve ağır hasarlı binaların yıkılması nedeniyle insanların Malatya’yı terk ettiğini belirtti. Kapan, “Malatya boştu. Büyük bir göç yaşadığımızı artık daha net anlıyoruz. Bir kalem bile satamasak perişan olurduk. Şu ana kadar defter satamadık. Normalde dükkanım gece geç saatlere kadar açık olurdu. Artık akşam olmadan kapatıyorum. Mesela karşımdaki Atatürk ilkokul ve ortaokulunun öğrenci sayısı geçen yıl 1200’dü. Artık üç okulu aynı binada birleştirmelerine rağmen öğrenci sayısı 600’ü bulmadı. Göçümüzü hesap edin. Endişelenmeden ayrılanların yanı sıra sağlık ve güvenlik için çocuklarını da götürdüler. Yıkım sırasında ortaya çıkan toz bulutu Malatya’yı yerle bir etti. Deprem öldürmedi, bu tozlar öldürecek. Böyle bir yerde kim kalır? Kimse Malatya’da kalmak istemiyor. Öğrencisiz bir şehir bitmiştir. Burada kalan ebeveynlerin artık satın alma gücü yok. İnsanların parası var mı? “Evlerini, işlerini kaybettiler. Kırtasiyeye para harcamak bu insanlar için lüks.”
‘MALATYA’DAN BEKLİYORUZ’
Üç çocuk annesi Rukiye İlhan, ilkokul ve ortaokulda okuyan iki kızını, kız kardeşinin yanında yaşaması için Konya’ya gönderdiğini söyledi. Tecrübeli öğretmenlerin depremin ardından hemen atama isteyerek Malatya’yı terk ettiğini ve eğitimin zor durumda olduğunu belirten İlhan, “Öğretmenler hızla gitti. Yerlerine gelen öğretmenler de isteksiz. Burada isteksiz ve dehşet içinde kalan öğretmen çocuklara hiçbir şey veremez. Ayrıca her sokakta yıkım var. Çocukların burada yaşaması hem sağlıklarını hem de eğitimlerini tehlikeye atacaktı. Bu yüzden kız kardeşime gönderdim. Eşim kayısı işiyle uğraştığı için gidemedik. Malatya’da umudumuzu kestik. Hala konteynırda kalıyoruz. Evde olmadığım zamanlarda çocuğuma çanta, defter alamıyorum. Bu yıl eskilerle hüküm sürdük. Herkes benim gibi düşünüyor. “Gelir kaynağımızı kaybettiğimiz için para harcamaktan korkuyoruz” diyen Erdoğan, okul alışverişi yapmadıklarını da sözlerine ekledi.
